‘Waarom voedselbossen?’, vroeg iemand me op het feest waar ik gisteravond was. Natuurlijk krijg ik die vraag vaker, alleen was het nu van iemand die net een knappe studie achter de rug had. Iets met food en business. Eten en handelen zeg maar.
We hadden een mooi gesprek over nieuwe manieren van voedselwinning, dé-globalisering en een toekomst met of zonder vlees. Al verschilden onze visies, we vonden elkaar op de gedeelde waarden met betrekking tot de zorg voor de aarde. Als een kostbaar geschenk die we in bruikleen hebben van de generaties na ons.
Vandaag loop ik er nog wat over na te denken. Langzaam dringt het tot me door wat zo resoneert. In de loop van de dag krijg ik nog wat berichtjes binnen van mensen die, waarschijnlijk onbedoeld, refereren aan datgene wat me bezig houdt.
In sommige kringen wordt beweerd dat we staan op de schouders van reuzen. Hiermee zeggen we dat onze voorouders prachtige zaken waargemaakt hebben. Dat we de erfgenamen zijn van onmetelijke rijkdommen die zowel materieel als spiritueel ons in de schoot geworpen zijn. En wee ons gebeente als we daar niet goed mee omgaan. Nou ja, dat laatste is dan vaak de niet altijd hardop genoemde conclusie.
Maar wat als het anders is? Wat als we het pad mogen vormen van dat wat na ons komt? Dat we op weg zijn naar een betere onszelf? Dat vooruitkijken misschien beter is dan omzien? Een mooie rechte voor maken, lukt alleen als je de blik ergens ver op de horizon richt.
Dan zijn voedselbossen niet alleen het antwoord op de geïndustrialiseerde manier waarop we tot voor kort voedsel meenden te moeten verbouwen. Waarbij we dachten dit efficiënt te doen maar voorbijgingen aan de uitputting van de aarde die we ermee bewerkstelligden. Waarbij we geen reuzen waren die onze schouders vrijmaakten voor toekomstige nazaten.
Veeleer vertrapten we de erfenis die hen gebukt doet gaan onder de ellende die we aanrichten met onze energievretende manier van leven.
Naast het antwoord in de vorm van een andere manier van voedsel produceren, is het voedselbos ook een nieuwe manier van samenleven. Een vorm waarbij mens en natuur (best gek dat we dit pas als twee verschillende eenheden zien sinds de één de aanval opende op de ander) met elkaar in verbinding komen.
Ten diepste laat ik mij leiden door de gedachte dat een voedselbos misschien wel het dichtst bij de oorspronkelijke paradijsgedachte staat. Weet u nog? Die plek waar het allemaal begon en het nog helemaal goed was. En of dat nou in zeven dagen, inclusief de rustdag die ik er graag bij tel, of in zeven miljoen jaar gemaakt is, maakt me niet uit.
Ergens wil ik geloven dat ik onderdeel ben van een groter plan. Dat er iets is die het mooier bedoeld heeft dan dat wij er nu van maken. Of dacht u echt dat God ooit aardappels in een rijtje pootte? Of kilometers bloemkolen naast elkaar plantte? Of, als u niet gelovig bent, dat onze planeet kippen met honderdduizend stuks naast elkaar bedoelde? In een kooitje gemaakt van ijzer dat door slavenmensjes uit de grond gepijnigd word?
Denkt u echt dat flatgebouwen van God zijn? Of vluchtelingenkampen? Voedsel verbouwen aan de andere kant van de aarde en hier met grondstofverspillers naar toe brengen? Dat we elke scholier leren dat economie bestaat bij schaarste? Geloven we echt dat onze planeet zo werkt? Dat we armoe nodig hebben om rijk te kunnen zijn? Dat migratiestromen een probleem in plaats van een verrijking zijn? Dat medicijnen maken een verdienmodel geworden is? Denkt u echt dat dit de bedoeling is? Leven in een voortdurende angst om alles wat fout kan gaan?
De momenten dat ik helemaal in vrede ben met mezelf zie ik ergens dat we onderweg zijn naar iets moois. Dat daar verschrikkelijke dingen aan vooraf gaan, zie ik ook. Net als dat kanker geen goeds voorbrengt, denk ik dat oorlog, corona en andere crises geen mooie plannen zijn waarmee het allemaal nieuw wordt.
Maar toch, misschien ligt erachter wel een toekomst waar we naast elkaar kunnen wonen, eten, leren en kunnen liefhebben. Misschien staan we wel op een scharnierpunt.
Net als voor een bevalling. Vanuit de baarmoeder gezien, gebeurt er iets verschrikkelijks. De foetus gaat eraan, hij of zij verdwijnt. En dat gaat met een boel heisa gepaard. Het lijkt van binnenuit op het einde van alles. Aan de andere kant staat er een wereld van verwondering te wachten.
