woensdag 13 maart 2024

 



Biddag

Mijn God ik wil u bidden
voor gewas en arbeid.

Ik bid dat uw gewasbescherming
wat minder giftig is dan de mijne.

Ik bid dat uw afstand tot de arbeidsmarkt
wat genadiger is dan hoe ik die beleef.

Tegelijk bid ik voor de wereld om mij heen;
Jood en Palestijn weer even vriendjes zijn.

Ook bid ik voor Rus en Oekraien;
een wapenstilstand heel misschien?

En wanneer komt die kogel door de kerk
waardoor ik weer zicht krijg op het buitenwerk?

Ook bid ik u voor bestuur van stad en land
in 't komend jaar wat minder mensen aan de kant?

Als laatste bid ik voor mijzelf en mensen om mij heen
dat zelfs als netflix en de kabel ons begeven,
schenk ons gemoedsrust, doe ons leven.




zondag 18 februari 2024

Witte jas

  




Waar nu de winter weert,
de kale boombast huilt,
weg waar niemand schuilt,
wat was, wil niet verteerd.

Wit licht bescheen de rug
maakte kleur nog lichter.
Voordeel van de dichter;
in ogenblik, jaren terug.


woensdag 13 september 2023

Moederziel

Mama | 13 sept 2017


Elke vrijdagavond tegen een uur of acht
kom ik langs de bosrand waar zij rust
onder zerk
door t laatste zonlicht word gekust.
Ik groet de heg en ga naar levende die wacht.

Heel soms beroert mijn voet de grind
drentel ik al slenterend de paden af
lees de teksten op ieder graf
tot ik bij moeder word het kind.

Ik kniel op marmer hef mijn hand aan 't steen
we praten wat en luisteren nog meer
alleen maar zegen, verdwenen is het zeer
best gelukkig met moederziel alleen.





maandag 24 april 2023

Dank

Gisteren aangekomen in Fabara, in de Spaanse provincie Aragon. Vanmorgen eerst de zon opgelopen buiten het kleine stadje. Daarna aan het werk in ons verblijf. De aanvragen voor ons Voedselbossen magazine als voor tickets van 'Het Gras van de Buren' vraagt dagelijkse aandacht. Daarbij komt de voorbereiding en opmaak van ons
zomernummer.
Heel gaaf om de ontwikkeling hiervan mee te maken. Het voelt als een lente waarbij alles razendsnel groeit.
Vanaf ons terras een machtig en majestueus schouwspel van de vale gier. Er verschijnen er steeds meer tot er uiteindelijk een dozijn boven ons zweven. Hun trage, door de wind gedragen, vlucht boven ons stadje en het omringende heuvelland is adembenemend.
Het wordt tijd om de laptops te sluiten en opnieuw de natuur in te gaan. We gaan met ons team, het vorig jaar aangekochte stuk land bekijken. Om dit de komende dagen in kaart te brengen, de aanwezige soorten te determineren en vervolgens een begin van onze plannen uit te denken.
Naast verwachting en verlangen voert dankbaarheid de boventoon vandaag.

zaterdag 22 april 2023

Wit, geel en roze

 Gisteren zijn we vertrokken richting het zuiden. De eerste stop is bij ons voedselbos Het Bewaarde Land in Walik.  Genieten van wat daar al groeit en bloeit. De perenbomen laten hun prachtige bloesems zien die langs de houtige stam op de korte takkige uiteinden  in wit en geel naar buiten bloeien.

Ik verwonder me over de uitbundigheid in heldere kleuren met de bijna bescheiden en compacte zetting op het hout. Het blijft een prachtig evenwicht.
Na een lekkere lunch midden in het bos gaan we de grens over en rijden een paar uur door België om tegen de avond Parijs te naderen. Hier slingeren we aan de oostkant omheen en zoeken ons onderdak in een dorpje een half uurtje buiten Parijs.


In een grappig huisje in dit toch wel wat slaperige dorpje, aan de oever van De Grand Morin, verblijven we.

Nu, een dag later, maken we ons klaar voor een roze dag. We gaan op pad naar de tuinen van Slava Polunin. Deze Russische kunstenaar en clown werd geboren als zoon van een winkelbediende en geweigerd tot de theaterschool in Leningrad; zijn uitspraak was niet goed genoeg volgens degenen die hem tegenhielden.
Slava ging zijn eigen weg. Maakte theater, verzamelde mensen om zich heen en werd groot in de wereld van de mime; het woordloos uitbeelden van gedachten en emoties.
Zo organiseerde hij in de jaren tachtig een mimeparade in zijn stad waaraan meer dan achthonderd, deels semi-ondergrondse, artiesten deelnamen. Dit was sowieso al opzienbarend, zeker in een tijd waar de overheid een strikte controle had over alle artistieke evenementen.

De hierboven genoemde Slava is eigenaar van de Moulin Jaune met prachtige tuinen eromheen. De molen en de tuinen zijn een laboratorium voor de experimenten van deze wereldberoemde clown.

Op dit moment wordt de bloei van de kersenboom en daarmee de lente, gevierd. Daar de bloemblaadjes van deze prachtige boom, in Japan de sakura genoemd, allemaal prachtig roze zijn, wordt aan bezoekers gevraagd om als vrienden en familie samen te komen in roze. Om daarmee de hele wereld in roze te transformeren.

Als het nu voor even kan, is het ooit voor langer mogelijk. 

zaterdag 18 februari 2023

 De palen van Petten
 
We zitten in een huisje onder de rook van Petten. De bedoeling is dat we dit weekend aan de slag gaan met de vormgeving en redactie van ons gloednieuwe magazine ‘Voedselbossen’.
Tijdens een rondje frisse neus halen, stuiten we op een monument van palen zo tussen de eb- en vloedlijn. Honderdzestig palen staan als stille getuigen de zee te trotseren.
Als ik me er wat later iets in verdiep , blijken de palen symbool te staan voor de eeuwige strijd tegen het water. Waarbij er door deze omgeving zware verliezen werden geleden. Het huidige dorp Petten is minimaal het vierde op rij. Rijke geschiedenissen met complete havens, visafslagen en vuurtoren verdwenen in de golven.
Eén keer stortten tijdens een vloed alle huizen in en zochten vierhonderd mensen een toevlucht in het kerkje. Ook dat stortte in en verdween met mens en al in de golven. Een paar kerkschatten spoelden kilometers verder aan en vormden het begin van een prachtige legende. Een kistje met hosties werd met zeewater en al bewaard. Na een halfjaar kleurde het rood. De conclusie die de bevolking maakte, is niet moeilijk om te volgen. Regelmatig wordt dit wonder herdacht in een stille processie.
De laatste keer dat het complete dorp verdween was nog geen honderd jaar geleden. De toenmalige bezetter liet het dorp verdwijnen om er een verdedigingslinie te vormen tegen een aanval die nooit kwam. Nou ja die kwam wel, maar van een andere kant.
De palen getuigen ook van veerkracht. Het verrijzen uit storm en vloed, de grootste golven het hoofd bieden. Naast dit heroïsche getuigenis vertelt de simpele paal, zonder opsmuk of versiering, mij ook dat overleven soms gewoon een kwestie van overeind blijven is. 

donderdag 12 januari 2023

Inspiratiecentrum voedselbossen

Volgende week sluit de aanbesteding van Staatsbosbeheer voor de verkoop van #informatiecentrumgrevelingen. Vandaag doen wij de inschrijving op de post. Heel gaaf om mee te doen. Mooi om samen te werken met allerlei partijen die een bijdrage willen leveren aan het door ons beoogde #inspiratiecentrum voor #voedselbossen.
Ik kan nog niet alles noemen maar wij hebben vooral ingezet op een maatschappelijke bijdrage aan een groenere samenleving. Door zowel de recreatieve beleving als de educatieve gewaarwording van wat wij de natuur te bieden hebben.
Klimaat-neutraal is ons te magertjes. Wij kunnen en willen een toegevoegde waarde leveren.
De volgende elementen zijn de praktische doelen waarop ons vandaag in te leveren Plan van Aanpak zich richt: Vier hectare #voedselbos inclusief een honderd #voedseltuinen #natuurescaperoom met groene #bolder & #klimwand, doorlopend #congresatsea, #zeewierboerderij #groenehoreca met uiteraard #vegadiningontheroof
Wij geloven dat we bomen kunnen planten tussen de Noordzee en het grootste zoutwatermeer van Europa. Niet alleen als bijdrage aan de doelstelling van de meer dan 30.000 hectare bomen die nog voor 2035 de grond in moeten maar vooral als teken van hoop. Als wij ze diep en goed genoeg laten wortelen, groeien ze uiteindelijk tot in de hemel.
#stichtinggroener #hetkangroener #hetgrasvandeburen www.groener.org 

vrijdag 30 december 2022

Komt u maar

Komt u maar
Hierbij mijn lang gekoesterde wens voor ons als samenleving. Al tijden loop ik er over te denken. Of het wel zo handig is om deze te delen. Wat als ie uitkomt? Kloppen dan mijn veronderstellingen nog? Na lang wikken en wegen, waag ik het erop.
Ik wens ons heel veel asielzoekers. Ja u leest het goed. Laat ons land overspoelen met vluchtelingen. Vang ze bij onze landsgrenzen op, in plaats van ze te verplichten in Ter Apel in de rij te gaan staan. Stoppen met dat nepgedoe van zogenaamde open grenzen en vervolgens de meest ondoordringbare muur om het enige aanmeldcentrum te zetten.
Nee, gewoon bij Hazeldonk, Zevenaar of een ander vroeger grensplaatsje. Gebruik die leegstaande douanehokjes.
Geen controle op identiteit of achtergrond.
Heet de nieuwkomer hartelijk welkom. Vertel haar of hem dat zij/hij het gehaald heeft. Geef een warme maaltijd en ga in gesprek. Aan de hand van aanwezige kennis, verworven vaardigheden en/of interesses krijgt iemand een leef-leer-werkplek toegewezen.
Iedereen levert zijn/haar mobiele telefoon in en krijgt een nieuwe. Met een app waarmee je de taal leert en een andere app met alle gewoontes en gebruiken van ons land. Een chatapp waarmee je altijd verbinding hebt met een vrijwilligersdienst in je toekomstige woonplaats. Een OV-app die de eerste maand gratis is.
Daarnaast een agenda waar al een aantal data instaan. Momenten dat men bezocht gaat worden en er gekeken wordt naar vorderingen op het gebied van inburgering.
Ook krijg je met je mobiel toegang tot je woning. Een woning waar de basiszaken aanwezig zijn en er voor een week eten en drinken in huis is.
Voordat u nu ontploft en denk dat ik gek geworden ben, zou u even met me mee willen denken? Natuurlijk zie ik wat er op dit moment gaande is op het gebied van woningnood.
Deelt u met me, dat als we tijdens een heftige griepepidemie binnen een paar dagen wetten kunnen aanpassen, we dat ook kunnen met onze huidige woning- en asielcrisis?
Als we willen, heeft iedereen binnen een paar dagen een dak boven zijn of haar hoofd. Ook onze kinderen.
Er staan duizenden grote gebouwen leeg. Te wachten op meer rendement van investeerders. Met onze manier van denken over wonen, waarbij volkshuisvesting ineens een markt is geworden, hebben we onszelf tot slaaf gemaakt. Geef mensen een hypotheek en je houdt ze dertig jaar koest. Dat ongeveer.
Maar nu de woningnood over de plinten klotst, zou het wel eens tijd kunnen zijn voor een complete herbezinning over onze manier van wonen. Waarom gebouwen die langer dan een jaar leeg staan niet gewoon bevolken met mensen. Ja dat vergt aanpassingen. Nou en? Niet iedereen wil perse op een loft wonen. Leg douches een keukens aan en je bent er.
Ik denk dat er duizenden jongeren prima in een leegstaand kantoorpand willen bivakkeren. Op alle andere gebieden in de samenleving streven we naar diversiteit; laat ons dat ook in deze woningen bevorderen. Om en om een nieuwe Nederlander.
En weet u? Als de vergrijzing met een paar jaar onverbiddelijk en keihard toeslaat, zijn we dolblij met onze dokter uit Koerdistan, de timmerman uit Aleppo en de buschauffeur uit Damascus.
Dus ja, laat ze maar komen. Ik kan uitkijken naar de dag dat ik mijn medewereldburger gewoon recht aan kan kijken. Omdat we hem recht gedaan hebben.
In een maatschappij waar we er prat op gaan dat we aan het afrekenen zijn met de manier waarop we in de bio-industrie met dieren omgaan, kunnen we het toch echt niet maken dat we mensen ophokken als beesten.
Geld is het probleem niet voor wat de vluchtelingencrisis betreft, heb ik het achterliggende jaar geleerd. Geef mensen daarom vanaf dag één hun waardigheid terug. Daarbij kan betaald werk een grote rol spelen.
Mensen moeten eerst hun trauma verwerken zegt u? Ik heb juist begrepen en gezien dat eerst terugkomen in een dagelijks ritme van rust, reinheid en regelmaat de stevigste basis legt onder welke trauma-verwerking dan ooit. Als dat al bestaat.
Ja en dan zullen er dingen fout gaan. Iemand die de taal en de gebruiken niet kent, maakt fouten.
Soms kan ik denken dat er nog nooit zoveel fout gegaan is sinds we proberen het leven maakbaar te laten zijn. Ik moet er wel eens om lachen als ik op mijn LinkedIn kijk naar de functies van nogal wat mensen. Heel veel zijn er gebaseerd om het systeem dat we in leven geroepen hebben te controleren en nog verder te reguleren. Zonder iemand persoonlijk te bedoelen, blijf ik het lachwekkend vinden dat we denken dat het echte leven in een Excelldocumentje of een spreadsheet te vangen is.
Het enige dat nodig is voor een warm welkom komend jaar richting onze nieuwkomers, is een open geest, bevrijd van angst en een beetje lef om in mogelijkheden in plaats van moeilijkheden te denken.

zaterdag 24 december 2022

Laatste loodjes


‘Stop! U mag niet verder!’, bars klinkt het uit de mond van de boa net buiten Bethlehem.
‘Huh? En waarom dan wel niet?’, verstoord kijkt Jozef op.
Hij is moe en er voorlopig wel klaar mee ook. Drie dagen lang is hij nu al onderweg. Samen met Maria, zijn hoogzwangere vriendin. Een zwangerschap waar hij part nog deel aan heeft.
‘Nou ja, u wel, maar die ezel mag de stad niet in. CO2 uitstoot, weet u wel?’, het klinkt bijna triomfantelijk dat laatste.
Jozef haalt moedeloos de schouders op en maakt een beweging die laat zien dat hij Maria van de ezel wil helpen.
‘Niks ervan’, klinkt het fel uit Maria haar mond. ‘Waar slaat dat op? Waarom mogen die drie gasten voor ons op hun vette kamelen er wel door dan? Moet je kijken wat ze allemaal bij zich hebben. Is het omdat ze rijker zijn en daardoor meer macht? U discrimineert ons!’. Haar ogen spuwen vuur.
Jozef houdt zijn hart vast. Hij kent deze kant van haar. Op het eerste gezicht is Maria een lief meisje van zestien jaar. Zo is ze ook altijd in het dorp waar ze vandaan komen gezien. Totdat ze negen maanden geleden zwanger werd en de dorpelingen er lucht van kregen.
Hoe meer er geroddeld werd en mensen haar op een brute manier lieten merken wat ze van haar vonden, hoe meer Maria haar hoofd omhoog hield.
Jozef verdacht haar ervan dat ze bewust de drukte opzocht in die tijd. Gewoon met haar zwangere buik, met een trots gezicht en haar beide handen om haar dikke buik, in de rij ging staan bij de slager.
Even moet hij grinniken; toen was het nog een rij, inmiddels door de exploderende vleestax is er geen mens meer die vlees eet. Als oerconservatieve veganist voelt dat wel als een leuke bijkomstigheid van de huidige crisis.
Maar nu ziet hij een conflict aankomen waar hij geen trek in heeft.
‘Kom op Maria, dat laatste stuk lopen we wel.’ Tegelijk steekt hij zijn hand uit en helpt hij Maria van de ezel.
‘Kan ik dat beest hier laten staan?’
‘Nou ja dat kan wel maar dat kost u een vermogen aan zorgtoeslag voor de stalling. Beter kunt u hem afstaan. U betaalt ons een klein bedrag, de zogenoemde afvalheffing en dan is hij van ons.’
Jozef haalt zijn schouders op. De afgelopen tijd heeft hij geleerd om niet meer in te gaan op de bespottelijke manier van samenleven. Hij zorgt alleen nog voor wat in zijn eigen bubbel zit. De rest is te ingewikkeld geworden. Het lijkt ook wel dat de rest het allemaal niet kan schelen.
Hij betaalt zijn heffing, aait de ezel nog een keer over zijn kop en geeft het touw aan de boa.
‘Zijn er nog wel hotelkamers beschikbaar in de stad?’
‘Ha nee, die zitten propvol met feestvierders. Er komt een belangrijke voetbalwedstrijd aan.’
Oeps, daar heeft hij niet op gerekend. Hij gebaart naar de duidelijk zichtbare zwangere buik van zijn vriendin en vraagt: ‘En ziekenhuizen? Waar vinden we die?’
‘Die hoef je niet te proberen. We hadden er drie, eentje is over de kop gegaan en de andere twee zijn gefuseerd. Tijdelijk zitten ze helemaal dicht, ze zijn bezig met een nieuw beleidsplan voor de komende jaren.’
‘Nou ja zeg, nou wordt ie helemaal mooi’, even kijkt hij peinzend naar de grond. Dan klaart zijn gezicht op: ‘De kerken!’ roept hij. ‘Bethlehem heeft zoveel kerken, daar kunnen we vast terecht.
Weer schudt de boa zijn hoofd: ‘Weinig kans, door de enorme belasting op haardblokken, zitten ze dicht. Kost teveel om ze te verwarmen.
‘Kom schat’, Maria pakt hem bij zijn arm. ‘Het komt vast goed, we lopen gewoon achter die rijkelui met hun kamelen aan. Waar zij heengaan is vast nog wel een plekkie voor ons.’

donderdag 1 december 2022

Noem hun namen

 

Het bootje was al gammel toen het vertrok. De rubberen drijvers aan de beide zijkanten waren vaak gerepareerd, gezien de stukken tape die er kriskras opgeplakt waren.

Het houten vlondertje in het midden, ooit rood of oranje geweest, vertoonde nu de kleur van een plank die te lang in het water heeft gelegen. Er stond een klein laagje water in de boot.
Het enige stuk ijzer aan de boot, het achterschot waar de aanhangmotor hing, was zwaar verroest en vertoonde hier en daar rafelige gaten. Blijkbaar had de oorspronkelijke motor anders bevestigd gezeten.

Toch aarzelt niemand die avond op dat natte strand. De gezinnen niet en de alleengaande mensen nog minder.
Iedereen weet zich niet welkom in het land dat ze nu spoedig achter zich zullen laten. Net als in de zes landen daarvoor. Maar nu is men ervan doordrongen dat hun reis ten einde loopt. Nog een paar kilometer zee en ze zijn in het beloofde land. Althans zo voelt het. De meesten hebben minimaal een half jaar in een tentje achter het strand in een duinpan gezeten.
In een kamp waar de dagen troosteloos zijn. De overheid soms komt om je te verplaatsen of je tent mee te nemen. De minachtende blikken voelden kouder aan dan de open sterrenhemel waar ze dan  onder moeten slapen.  
Niemand klaagt over het bootje dat veel te gammel is. Iedereen loopt mee het water in, twee moeders dragen beiden een klein kind. De rest zeult de boot mee.
Als de boot ver genoeg het water in is, stapt iedereen in. Alles zit tjokvol. De motor wordt gestart en ze varen westwaarts. Naar Engeland.

Een paar uur later zijn ze nog maar op de helft. Het tij en de wind zitten tegen. Inmiddels is het gaan regenen. Gek genoeg voelt het hemelwater niet eens koud aan.
Ineens stopt de motor. Zijn eentonige gebrom had al even geleden plaats gemaakt voor een af en toe haperend gesputter. Maar nu stopt ie helemaal. Gelijk voelt iedereen dat de vaart er uit is en ze stuurloos zijn. De boot draait en schommelt heen en weer. Veel erger dan de, tot voor kort, heftige cadans waar de boeg mee op de golven sloeg. Er slaat af en toe een grote puts water naar binnen. Alles wordt in een paar minuten anders. Vastberadenheid maakt plaats voor angst.
Er ontstaan felle discussies over al dan niet hulp in roepen. En van wie? Naar het achtergebleven land of naar het land aan de overkant bellen?
Sommigen halen hun, goed droog ingepakte, mobieltje tevoorschijn. Er zijn er maar een paar die bereik hebben. De schermpjes geven Frankrijk aan.

Intussen slaan er meer en grotere golven over de rand. Iedereen zit nu tot aan de knieën in het water. De discussie is gestopt. Allen voelen dat dit niet goed gaat. Er wordt gebeld naar het noodnummer. Gelukkig wordt er gelijk opgenomen.
‘Help, onze boot zinkt’  
‘We zien waar u ligt, we sturen hulp’, klinkt het antwoord.
‘Ze komen ons redden’, schreeuwt de beller naar zijn vaargenoten.
De opluchting die even gevoeld wordt, duurt maar kort, iemand heeft een scheur in de boot ontdekt en geeft aan dat de boot zinkende is.
Opnieuw bellen ze met de kustwacht. Nu is de toon van hen anders.
‘We zijn aan het uitzoeken waar u precies ligt. Misschien bent u al in Engels water. Bel hen maar.’

Iemand anders vindt het nummer van de Engelse kustwacht. Daar wordt ook gelijk opgenomen. De stem van de reddingswerker daar zegt:
‘Het kan zijn dat u in Engels water ligt, maar tegen de tijd dat we bij u zijn, bent u al weer afgedreven naar Frans water.’

En zo gaat het door. Vijftien telefoontjes lang. Op de achtergrond zal later, wanneer er een onderzoek gedaan wordt en de geluidsbestanden van de kustwacht teruggeluisterd worden, het geschreeuw en gehuil van verdrinkende mensen te horen zijn.

Het laatste telefoontje, waarschijnlijk vanuit een wanhopige hand die net boven het water gehouden wordt, vermeldt alleen nog: ’Help dan alsjeblieft. Onze boot is weg, mensen verdrinken, we liggen allemaal in het water!’

Waarop het antwoord van de Franse kustwacht klinkt: ‘Ja maar u ligt in Engels water.’

De volgende dag worden twee overlevenden uit het water gevist. De andere zevenentwintig , waaronder twee kleine kinderen, zijn verdronken.

 

Dit gebeurde in de nacht van 23 op 24 november vorig jaar. Op driehonderd kilometer van ons bed. Mensen verdrinken omdat ze in het verkeerde water liggen. Aan onze grenzen. Volgende week worden de bijna vijftigduizend mensen, die de laatste dertig jaar aan onze grenzen overleden, genoemd.

Wie doe er mee om hun namen nog één keer te laten klinken? Van vrijdag 8 op zaterdag 9 december op de Markt in Gouda. Tussen 02.00 en 03.30 uur  (het tijdstip dat de bovengenoemde mensen verdronken.

 

 

 

zaterdag 5 november 2022

Paradijs

‘Waarom voedselbossen?’, vroeg iemand me op het feest waar ik gisteravond was. Natuurlijk krijg ik die vraag vaker, alleen was het nu van iemand die net een knappe studie achter de rug had. Iets met food en business. Eten en handelen zeg maar.

 

We hadden een mooi gesprek over nieuwe manieren van voedselwinning, dé-globalisering en een toekomst met of zonder vlees. Al verschilden onze visies, we vonden elkaar op de gedeelde waarden met betrekking tot de zorg voor de aarde. Als een kostbaar geschenk die we in bruikleen hebben van de generaties na ons.
Vandaag loop ik er nog wat over na te denken. Langzaam dringt het tot me door wat zo resoneert. In de loop van de dag krijg ik nog wat berichtjes binnen van mensen die, waarschijnlijk onbedoeld, refereren aan datgene wat me bezig houdt.
In sommige kringen wordt beweerd dat we staan op de schouders van reuzen. Hiermee zeggen we dat onze voorouders prachtige zaken waargemaakt hebben. Dat we de erfgenamen zijn van onmetelijke rijkdommen die zowel materieel als spiritueel ons in de schoot geworpen zijn. En wee ons gebeente als we daar niet goed mee omgaan. Nou ja, dat laatste is dan vaak de niet altijd hardop genoemde conclusie.
Maar wat als het anders is? Wat als we het pad mogen vormen van dat wat na ons komt? Dat we op weg zijn naar een betere onszelf? Dat vooruitkijken misschien beter is dan omzien? Een mooie rechte voor maken, lukt alleen als je de blik ergens ver op de horizon richt.
Dan zijn voedselbossen niet alleen het antwoord op de geïndustrialiseerde manier waarop we tot voor kort voedsel meenden te moeten verbouwen. Waarbij we dachten dit efficiënt te doen maar voorbijgingen aan de uitputting van de aarde die we ermee bewerkstelligden. Waarbij we geen reuzen waren die onze schouders vrijmaakten voor toekomstige nazaten.
Veeleer vertrapten we de erfenis die hen gebukt doet gaan onder de ellende die we aanrichten met onze energievretende manier van leven.
Naast het antwoord in de vorm van een andere manier van voedsel produceren, is het voedselbos ook een nieuwe manier van samenleven. Een vorm waarbij mens en natuur (best gek dat we dit pas als twee verschillende eenheden zien sinds de één de aanval opende op de ander) met elkaar in verbinding komen.
Ten diepste laat ik mij leiden door de gedachte dat een voedselbos misschien wel het dichtst bij de oorspronkelijke paradijsgedachte staat. Weet u nog? Die plek waar het allemaal begon en het nog helemaal goed was. En of dat nou in zeven dagen, inclusief de rustdag die ik er graag bij tel, of in zeven miljoen jaar gemaakt is, maakt me niet uit.
Ergens wil ik geloven dat ik onderdeel ben van een groter plan. Dat er iets is die het mooier bedoeld heeft dan dat wij er nu van maken. Of dacht u echt dat God ooit aardappels in een rijtje pootte? Of kilometers bloemkolen naast elkaar plantte? Of, als u niet gelovig bent, dat onze planeet kippen met honderdduizend stuks naast elkaar bedoelde? In een kooitje gemaakt van ijzer dat door slavenmensjes uit de grond gepijnigd word?
Denkt u echt dat flatgebouwen van God zijn? Of vluchtelingenkampen? Voedsel verbouwen aan de andere kant van de aarde en hier met grondstofverspillers naar toe brengen? Dat we elke scholier leren dat economie bestaat bij schaarste? Geloven we echt dat onze planeet zo werkt? Dat we armoe nodig hebben om rijk te kunnen zijn? Dat migratiestromen een probleem in plaats van een verrijking zijn? Dat medicijnen maken een verdienmodel geworden is? Denkt u echt dat dit de bedoeling is? Leven in een voortdurende angst om alles wat fout kan gaan?
De momenten dat ik helemaal in vrede ben met mezelf zie ik ergens dat we onderweg zijn naar iets moois. Dat daar verschrikkelijke dingen aan vooraf gaan, zie ik ook. Net als dat kanker geen goeds voorbrengt, denk ik dat oorlog, corona en andere crises geen mooie plannen zijn waarmee het allemaal nieuw wordt.
Maar toch, misschien ligt erachter wel een toekomst waar we naast elkaar kunnen wonen, eten, leren en kunnen liefhebben. Misschien staan we wel op een scharnierpunt.
Net als voor een bevalling. Vanuit de baarmoeder gezien, gebeurt er iets verschrikkelijks. De foetus gaat eraan, hij of zij verdwijnt. En dat gaat met een boel heisa gepaard. Het lijkt van binnenuit op het einde van alles. Aan de andere kant staat er een wereld van verwondering te wachten.

vrijdag 12 augustus 2022

Majesteit

Vandaag reed ik door ons prachtige land en zag op meer plekken dan normaal de driekleur wapperen. Zoals U wellicht vernomen heeft, hangt ie op de kop; het nationale noodsignaal.
Majesteit, ik vraag U: Kan het dat ons land gered wordt door een tussenkomst van U? Wat als U een persconferentie geeft die ongeveer zo gaat:
Landgenoten,
Ons land is in nood. De éne crisis is nog niet achter de rug en de volgende doemt op. Bij andere crises heb ik mij afzijdig gehouden, of mij beperkt tot een hart onder de riem steken.
Deze k
eer doe ik het anders. Het feit dat de rest van mijn regering met vakantie is, dwingt mij om zelf in te grijpen.
Het meest Oranjegezinde volksdeel heeft de noodvlag gehesen. Ik heb u gezien en gehoord. U heeft gelijk; wij zijn een volk in nood. Ingrijpende en verstrekkende maatregelen zijn nodig. U mag zich daarbij gesteund weten door uw regering.
Natuurlijk moeten we praten over vernieuwing van sommige sectoren. De manier waarop de consument kiest voor goedkoop en industrieel geproduceerd vlees vergt nadere beschouwingen.
De manier waarop we de afgelopen decennia, met de beste intenties, toch een beetje geparasiteerd hebben op onze planeet, vraagt om een andere manier van denken.
Ik heb u daarbij nodig. Hierbij nodig ik u uit voor een gesprek over koetjes en kalfjes op mijn Paleis op de Veluwe. Aangezien dit binnen de Natura-2000 zone ligt, mogen er per keer vijftig mensen tegelijk naar binnen.
Laten we praten over toekomstverwachtingen. Ik beloof u dat ik blanco landkaartjes klaar leg. U mag ze inkleuren. Met als enige voorwaarde dat we alleen groen en blauw gebruiken, voor andere kleuren is het te laat. Nou ja; een beetje oranje mag ook.
Elke maandagavond staat mijn Paleis open voor de eerste aanmeldingen. Naast mij zullen er vertegenwoordigers vanuit de rest van de regering aanwezig zijn.
Totdat ik de laatste vlagger gesproken heb, roep ik de noodtoestand uit, waarbij een vlag die op de kop hangt, betekent dat u het probleem (h)erkent en mee wilt werken aan een oplossing.
Is getekend,
Zijne Majesteit,
Koning Willem-Alexander van Oranje
Majesteit, zou U er alstublieft over na willen denken? Al vroeg leerde ik dat wat je niet kunt verslaan, je beter maar kunt omhelzen. Misschien moeten we in ons land echt naar elkaar leren luisteren in plaats van gelijk een oordeel te hebben.
De huidige rest van de regering heeft al vaker gefaald. Het lukt hen nog steeds niet om ons te verenigen.
U als koning lukt dat misschien wel. Zelfs, of misschien wel juist, onder twee verschillende vlaggen. Uiteindelijk hebben ze dezelfde kleuren.
Uw dienaar,
Arjan van Essen

woensdag 27 juli 2022

Beste broeren

Als boerenzoon blijf je boer, altijd. Dit schrijven voelt zoals een brief aan broers zou moeten voelen, denk ik. Om toch wat onderscheid te maken, noem ik jullie mijn broeren.

Volgens mij werken en vechten jullie voor iets moois. Al zou het een overweging kunnen zijn om een beetje afstand te nemen van de hooligans onder jullie. Geef ze een andere naam bijvoorbeeld. Kunnen jullie ze geen boeligans noemen ofzo?

Het boerenleven buiten in stand houden onder de afwisseling van de seizoenen is prachtig.
Zoals Aart van der Leeuw in zijn gedicht ‘De landman’ hieronder zo mooi beschrijft.
Generaties voor jullie deden dit, en het is niet zo gek dat je hoopt dat vele generaties na jullie dit ook doen. Alles en iedereen die dat idee in de weg staat, reken je al snel tot je tegenstander.

Vandaag vraag ik je om even rond te kijken op je prachtige familiebedrijf.
Ik vraag je dit niet omdat jij je paard ingeruild hebt voor een trekker van bijna honderdduizend euro. Ook niet omdat je voorvaderlijke grond zodanig verruilkaveld is, dat opa’s grenzen allang niet meer de jouwe zijn.
Of omdat je overgestapt bent van grasland, gerst, aardappels en knollen naar een gekweekt Engels raaigras en genetisch gemanipuleerde mais.
Zelfs het feit dat je meer achter de computer dan op de trekker zit, reken ik niet mee.
Wel vraag ik je de namen van je koeien. Met hun leeftijd. Nee niet de gemiddelde leeftijd van je veestapel. Niet de productiecijfers van je best presterende beesten.
Of vertel me het laatste gesprek dat je met één van je dieren had. Als je mij daar een langer verhaal over kunt vertellen dan over fosfaat en stikstofrechten dan wil ik je geloven.
Dan blijf ik graag één van je broeren.
Anders word ik toch liever die verloren broerenzoon, die in zijn naïviteit graag blijft dromen over landmannen die in plaats van de snelweg op, liever hun hoeves rond gaan.