dinsdag 27 december 2016

Denkstop

Aan t eind van een paar heftige weekjes ben ik moe. Gewoon moe. Het zat 'm niet alleen in de hoeveelheid dingen die er gebeurden maar ook in de intensiteit. En intens was het. Op allerlei gebied. 
Eigenlijk was ik al bezig met een lijstje. Over alles wat er in het achterliggende jaar gebeurd is. En dan ingehaald door wat ineens passeerde. Twee weken. Vol met van alles. En hoe hard ik ook liep, ik bleef het niet voor.  
Tot ik een besluit nam. En dacht: 'Ik doe het helemaal fout'. Tot nu toe probeer ik datgene voor te blijven wat achter ligt. En dat mislukt. Keer op keer. Ik ga het anders doen. Niet meer op de loop voor wat achter ligt. Nee we draaien de rollen om. Ik ga jagen op datgene wat voorligt. Dat past mij ook beter. Mijn Veluwse voorgeslacht had ook wel iets met jagen.
Als boerenzoon al jong geleerd, dat recht ploegen alleen lukt, als je niet achterom kijkt. Stuur vast houden, niet te strak, je ogen op een punt op de horizon. En gaan. Dus geen terugblik. En daarmee wil ik niet voorbijgaan aan de mooie dingen of de verdrietige. Maar soms zo verdraaid lastig te benoemen. Het meest dichtbij komt een strofe uit het prachtige 'Wie dit leest' van Leo Vroman:
'Menige verzen heb ik al geschreven,
ben menigeen een vreemdeling gebleven
en wien ik griefde weet ik niets te geven:
liefde is het enige'.
Vooruitblikken. 2017. En dat gaat een fantastisch jaar worden. Heb namelijk besloten om te stoppen met denken. Ga alleen nog maar doen. 
Dat betekent een enorme ruimte in mijn agenda. Geen visie-bijeenkomsten meer. Elke vergadering, waar het woord missie (altijd al een beetje verdacht) in voorkomt, mijd ik. Geen brainstorm over formatjes die uitgerold moeten worden. Geen denkkaders waarbinnen ik me kan bewegen. 
Gewoon. Doen. Alleen maar doen. Zelfs als doen betekent het ontbreken van iets zinnigs. Dan nog ben ik gewoon aan het doen. Heerlijk. 
Als ik boos ben op iets of iemand, dan stap ik daar op af en zeg 'Ik ben boos'. En leg vervolgens haarfijn uit waarom. Niets van een stappenplan bedenken om draagvlak te creëren, zodat de ander mee kan bewegen. Niets daarvan. Gewoon boos doen. Als ik liefheb dan heb ik lief. Ben ik verdrietig, dan huil ik. Blij, dan lach ik. Doen, alleen maar doen.  
Dat geldt ook voor wat er op mijn pad komt. Veel meer Jezus na doen. Ben ik op een feest, dan helpen als de wijn op is. Niets geen stuurgroep, die gaat kijken hoe dit probleem aangevlogen moet worden. Of een evaluatie hoe dit anders gekund had. Of beleid te ontwikkelen hoe dit de volgende keer te voorkomen.
Gewoon helpen. Doen. Er zijn al zoveel denkers. Problemen werden tot en met 2016 alleen maar aangepakt door denkers. En hielp het? Denk van niet. Waarom staat er op die armbandjes 'What would Jesus do?' en niet 'What would Jesus think'.  Hij dacht denk ik van alles. Maar zei daar niet zoveel over. Hij zag, vroeg en deed. Dat ga ik proberen na te doen. Zien. Wat vragen. En doen. Niet denken. Geen denken aan.
Ooit stond ik aan de zijlijn bij een begrafenis van iemand die het leven niet aankon. Er uit stapte. Op een rotmanier. De gemeenschap die haar begroef, dacht. Dacht aan haar zonde. Zij had zich vergrepen aan haar leven. Leven dat heilig was. Een doodzonde. Zo dacht de gemeenschap en zweeg. Het werd een ezelsbegrafenis. De kist werd zwijgend rondgesjouwd. Zevenmaal zwijgend sjokkend om haar graf.  Wij zwegen. Dachten alleen. Maar deden niets. Doodzonde. 
Mijn voornemen is om in het nieuwe jaar wat graven te bezoeken. Onder andere die van bovengenoemde doodgezwegene. Is nog steeds niet van gekomen. Doodsbang voor gedenkstenen. Ik ga ze omvormen tot doestenen. Omdat de tijd van doen is aangebroken. En na het doen weer terug naar de stenen. Om te vertellen dat ik gedaan heb. En blijf doen.
Hiermee kom ik gelijk bij een volgend punt. Want 2017 wordt natuurlijk niet alleen maar een fantastisch jaar. Ook ik ken m'n nachtmerrie-scenario's. En zoals in het begin gesteld, we blijven niet alles voor. Maar misschien dan juist de toekomst naar voren halen. En als ik daar bedreven genoeg in word, dan kan ik zelfs de hemel een stukje naar voren halen. Want ooit wordt het beter. Vanmorgen aan gekomen in een prachtig huis aan zee. Waar we een
weekje mogen vertoeven. Gekregen van vrienden.  Gelijk maar een rondje hardgelopen. Naar de vuurtoren en terug. Keek ik rechts, dan zag ik rollende golven. Opkomend tij. Keek ik naar links; daar ging af en toe de hemel open. En brak de zon door. Misschien is het allemaal wel een kwestie van de juiste kant op kijken.
Maar soms zal ik zwijgen. Dan denk ik niets, dan doe ik niets. Dan droom ik.





zaterdag 10 december 2016

Over taarten en tranen


Dit blog is voor onze kinderen. Onze zoon van vijftien en onze dochter van veertien. Twee kids waarin we ontzettend rijk zijn gezegend. Twee kids waarop ik ook gigantisch trots ben. Natuurlijk vindt elke ouder zijn kinderen speciaal. Maar die van ons zijn echt speciaal.

In het afgelopen jaar hebben jullie mij verbaasd en verwonderd door jullie veerkracht, jullie moed en jullie liefde. Dat begon al vroeg in het jaar op  de dag dat jullie uit school kwamen en wij die heftige boodschap hadden. 'Mama heeft kanker. Met uitzaaiingen.' Oud genoeg om  dit te begrijpen, veel te jong om te moeten horen. Rauwe werkelijkheid die niet te verpakken viel. In de volgende uren namen we een besluit dat de toon gezet heeft voor de rest van het jaar.
We stelden familie en vrienden op de hoogte en zijn vertrokken. Met ons vieren zijn we naar een groot wokrestaurant in de nabije omgeving gegaan. Daar hebben we in een rustige hoek de avond doorgebracht. 
Geen WhatsApp, geen mail. Geen telefoontje. Niemand aan de deur. Misschien jullie wel wat Instagram, dat heb ik niet gevraagd. Nee het was geen gezellige avond. Was wel een mooie avond. We vonden elkaar. Met ons vieren aan tafel. Of met ons tweeën bij het ijs. Al scheppend. 'Papa, de tumor van mama is tien keer groter dan die van (hier volgde een naam van een famielid), is de kans dat mama dood gaat nu ook tien keer groter?'

Dit is wel wat ik van jullie geleerd heb het afgelopen jaar. Opgegroeid met de gedachte dat de dood onverbiddelijk is, hebben we ontdekt dat dit ook voor het leven geldt. In alle facetten. 
Herseninfarcten,tumoren, dementie, verlies en gebrokenheid; het kwam allemaal langs. Heel dichtbij. En nee, er zijn niet altijd antwoorden. Elkaars verdriet gezien. Vaak samen, soms niet. En nee, het was niet perfect. We zijn geen perfect gezinnetje. Echt niet. Maar het voelde goed om te zien dat het leven waard is om geleefd te worden. Dag voor dag. En stap voor stap. Voetbal ging door. Krantjes bezorgen bleven jullie doen. We gingen naar de kerk. Portugal ging niet door. Maar zeilen op de Braassemer was ook gaaf. We hielden onze familiefeestjes. 
En ja, er waren ook beroerde dagen. Voor mama vaak letterlijk. Ook dat kregen jullie mee. Een paar dagen later die belangrijke uitwedstrijd. Of dat super spannende politieke debat dat toch echt wel real-time in de nacht gevolgd moest worden. Jullie maakten ons blij. Nee, niet om altijd sterk te zijn. Helemaal niet nodig. Wel om samen te ontdekken dat sterk zijn veel meer heeft te maken met doorgaan met ademhalen. In plaats van onverstoorbaar zijn.
Stoer om te zien hoe de één rechtstreeks uit school de ziekenhuisafdeling inloopt, om tijdens de chemo er even er bij te zijn. Hoe de ander, met de voetbalkleding nog aan, de ziekenhuiskamer binnen komt struinen, omdat het anders te laat voor 't bezoekuur is.


Ondertussen ligt het achter ons. De chemo's, de operaties en de bestralingen. Mama heeft het overleefd. Wij ook. Ik weiger om ook maar één beroerde dag goed te noemen. Of iets te zeggen in de trant van 'het was goed', want dat was het niet. 

Toch zeg ik: 'Jullie zijn gegroeid! Nog sterker geworden. En ik hoop en bid dat bij alles wat nog komt in jullie leven, de  les van dit jaar was:'Het leven is en blijft de moeite waard om geleefd te worden. Om gevierd te worden. Misschien geen viering in feestelijke zin altijd. Maar wel in de zin van het ontmoeten van elkaar.'
Daarom blies ik een vergadering af om naar een verdrietige zus te gaan. En alleen daarom nam ik een taart mee voor een steeds verder van de werkelijkheid afstaande oma. Omdat, dementie of niet, taart nog steeds lekker is.

En dan nog iets. Wij proberen jullie op te voeden met God. Ja in beide betekenissen. Samen met God proberen we dit te doen. Maar ook samen met andere dingen die we jullie geven. Zoals eten, drinken, zakgeld en meer, proberen we jullie ook een stukje God mee te geven. In de keuzes die we maken, dingen die we doen. Afspraken die we met jullie maken (en ook nogal eens bijstellen). Ook in de vertaling van begrippen zoals genade, barmhartigheid en vergeving naar de praktijk van alledag. Dat was het afgelopen jaar soms makkelijk; dan was God dichtbij. In een lied, een verhaal of in een gebed. In de kerk. Of aan tafel. Of in ons bootje. Maar soms was God weg. Heel ver weg. Maar ik keek te ver. Hij was er wel. In jullie.



vrijdag 2 december 2016

Even geen kanker

Even niet naar één van de kankersites. Ondanks diverse mailtjes in mijn inbox met trial-alerts (over nieuwe middelen op de markt, of over nieuwe behandelmethoden). Gewoon op ongelezen laten staan. Bij het passeren van het ziekenhuis niet naar de vierde verdieping kijken. 
Geen observaties of de ander vooruit of achteruit gaat. Niet lezen over prognoses. Of over alternatieven. Even geen verhalen van andere patiënten inzuigen. Op Facebook even niet de diverse kankergroepen checken. Daar ook niet geconfronteerd worden met accounts die opgeheven worden door familieleden van overleden patiënten. Vandaag gewoon even niet

Maar lekker bloggen over andere dingen. Leuke dingen. Over onze kapper bijvoorbeeld: Sophie, van Perfect Hairstyling. Die haar agenda omgooit om mijn vrouw een verwenmoment te bezorgen. En mij vervolgens, naar aanleiding van een speciaal feestje, even bijwerkt. Gratis, als bijdrage aan dat feestje, dat ook wat met knippen en kapselen te maken heeft. 
Zo leer ik hoe professioneel bloggen werkt. Iemand doet iets en ik noem die persoon dan in mijn blog. In het geval met Sophie is dit met een knipoog. Bij een echte zakendeal, had ik er ook bijgezegd dat haar zaak op de Raam in Gouda gevestigd is. En dat ze super kan knippen.

Ook dat mooie aanbod van vrienden die ons hun vakantiehuis aan zee aanbieden. Om niet. Zal hen hier ook niet noemen dus. Maar wel zin in, heerlijk weekje uitwaaien straks! Stapel boeken mee. Gaat goed komen.

Of die avond met een vriend, die ik al te lang niet gesproken had. Thuis vertrekken terwijl alles bijna in ruste is. En dan een paar uurtjes heerlijk bijpraten in de stad. Daar weer weggaan omdat men wil sluiten. Niet al te subtiel de lampen wat hoger zet en beetje driftig met een emmer met scherp-ruikende schoonmaakmiddelen langskomt. Ook wel mooi om te moeten vertrekken terwijl je nog niet uitgepraat bent.

En dan woensdag. Woensdag was speciaal. 's Morgens samen met meer dan honderd leerlingen en twee geweldige collega's een aula volgezet met pakketten. Pakketten die onze leerlingen verkocht hebben. In het kader van een lessenserie over logistiek. Daar de talenten van mijn leerlingen het meest gericht zijn op uitvoerende opdrachten, was dit iets wat met inzet en doorzettingsvermogen te doen was. De  opbrengst was voor een goed doel. Een inloophuis waar mensen terecht kunnen voor wat aanspraak en warmte. 
En 's middags kwamen de ouders, opa's en oma's. De ooms en tantes en de buren. Het aan hen verkochte pakket ophalen. 
De glunderende gezichten van onze leerlingen. Ja, pubers, doerakken en soms ronduit lastig. Maar ook mooie wezens, die genieten van het resultaat van iets wat wel lukt. Ik denk aan het gesprek met een ouder aan het begin van het jaar. Wat me bijbleef was: 'Ik ben bang dat ons kind dit niet kan'. En hoe we voorzichtig, stap voor stap, de kans kregen om dit kind dingetjes te leren. Fouten werden gemaakt. Door ons, door hem. Hij liep met een glimlach van oor tot oor door de aula. Had veel verkocht. Heel veel.
Natuurlijk zijn er ook andere leerlingen. Maar vandaag hebben we het over mooie dingen.

We bleven op school, omdat we 's avonds ouderavond hadden. Terwijl de rest een uurtje ging volleyballen, mocht ik een maaltijd in elkaar zetten. Deze verliep zo gezellig dat ik me moest afmelden voor de afwas, daar ik anders te laat in de aula zou zijn.
Op zo'n ouderavond zit de aula stampvol met leerkrachten, die om de tien minuten vader en/of moeder te woord staan. Deze keer had ik er een stuk of veertien, vijftien. Het eerste gesprek, waar ik de afwas voor aan anderen had overgelaten, ging niet door. Geen afzegging, geen mail, niets. Alleen twee lege stoeltjes tegenover me.  En de volgende dag het kind van betreffende ouders: 'Hey meneer,  m'n moeder hept vergete, maar u mag wel belle'.

Maar op diezelfde ouderavond ook nogal wat ouders die je in een paar minuten een inkijkje geven in het leven van hun kind. Wij hebben ze maar een uurtje of 32 op school. En dat zijn ook nog uren van vijftig minuten. Terwijl er 168 uren in een week gaan. Na zo'n inkijkje begrijp je de leerling weer beter. Maar ook prachtig om ouders opgelucht te zien als je iets positiefs over hun kind kunt zeggen. En dat kan altijd. Regelmatig leer ik van mijn leerlingen. Ben ik verwonderd over hun trouw en eerlijkheid. De openheid waarmee ze bij me komen. De verhalen. Natuurlijk zijn er ook anderen. Maar vandaag even niet. 

Tegen half elf thuis. Heerlijk rondje hardlopen. Nog steeds in training voor een hele marathon. Tot nu toe niet verder gekomen dan een paar halve. Maar ooit gaat het me lukken. Die hele. Maar soms is onderweg zijn al genoeg. Vandaag was zo'n dag.