woensdag 31 januari 2018

Geen bast


Ik ben wilg en later
barstig, hol geknot.

Vaak met mijn tenen tot

de enkels in het water.

Mijn takken wars van zemel,
groeien wonderwel.
En razendsnel
tot in de hemel.

Naast schuil-, en nestplaats
voor gesnater.
Weerspiegel ik in ’t water
waar ik weerkaats.

Het moeilijkst moet nog komen,
als onderdeel van zoveel bomen.
De link te leggen, vertaalslag te maken
om tot het ras der mensen te geraken.

Mensen zijn geen wilgen, geen bomen zelfs geen bast
Mensen gebruiken ’t hout voor klomp en kast.
Wij willen wat ons het beste past.

Misschien ligt daarin de wijze les wel opgesloten.
Wij consumeren wat ooit aan d’aarde is ontsproten.
De mens die daaraan ontsnapt, behoort tot d'echte groten.

(bijdrage 120w.nl met themawoord 'wilg')

zaterdag 27 januari 2018

BOOS


Bomen, mooier dan mensen

zelfs 's winters. Of juist dan.

Dichten als je boos bent.
Als een kip zonder kop rent.
Weg nuance, weg relativering,
geen aangepaste redenering.
Roepen: 'Doe normaal!'
Geen puntje of paal.
Sla me verrot,
soms een beetje mot.
Geen mes in m'n rug.
Ik gooi terug
Heerlijk ketters,
smijt ik met letters.

woensdag 24 januari 2018

Vangrail

Burgerschap geven aan onze vmbo-leerlingen. Als aftrap bekijken we samen 'De Koning van Katoren'.  Een verhaal over Stach, een jongen die koning wil worden en daar wat voor moet doen.
Hij mag in het dorpje 'Afzetterije' de mensen van een knobbelneus afhelpen.  Mensen die al jarenlang hun geld uitgeven aan de farmaceutische industrie.  En nu door Stach geholpen worden door het gebruik van brandnetels.
Daarna wordt Stach naar een dorp gestuurd waar de kerken schuiven. Stach verzint een oplossing door alle kerken te laten samenwerken. In het centrum van het stadje laat hij ze tegen elkaar tot stilstand komen. 
Hierna gaat Stach naar het stadje Smook waar hij een milieuprobleem oplost. Als laatste zorgt hij voor een stadje dat getiranniseerd wordt door een man. 
Ook het politieke gekonkel van wat machtswellustelingen wordt op de hak genomen.

Vervolgens starten we met hardlopen. Dit zullen we elke maand doen. Je kunt pas iets voor een ander betekenen als je goed voor je zelf zorgt.  Door middel van sport en voeding geven we hier aandacht aan. 
We sluiten af met een sponsortocht waarbij we geld ophalen voor een goed doel. Dit jaar het 'Swanenburghshofje'. Een plek in Gouda waar mensen een jaartje tot rust kunnen komen als het leven te zwaar is geworden.  .

Dan is de omgeving aan de beurt. Door middel van vragen stellen, gaat iedere leerling kijken wat er zoal in zijn of haar directe omgeving gebeurt op het gebied van Burgerschap. Daarbij zijn ze een dag burgemeester, interviewen ze iemand die iets doet op het gebied van vrijwilligerswerk of nevenactiviteit. In de kerk of sportclub. En alles daartussen.

We verkennen de omgeving van onze school (de werkplek van de leerlingen). Zij kijken hoe historisch dingen gegroeid zijn en ook welke maatschappelijke relevantie dit heeft. In de praktijk betekent dit met een hesje, vuilniszak en knijper een buurt schoonmaken.

Ook gaan we op zoek naar plekken in onze samenleving waar we mensen kwijtraken. Door foute keuzes of gemiste kansen. Hiervoor gaan we een dag naar De Hoop in Dordrecht waar onze leerlingen in gesprek gaan met mensen die daar tijdelijk wonen.     

Een markt op het schoolplein zorgt voor de verbinding met ouders en andere familieleden. Uiteraard ook met de opbrengst voor een mooi doel.  Tussendoor komen er nog wat mensen op school die ons bijpraten over diverse thema's.

Het bijzondere is dat we onze leerlingen bezig zien met meer doen dan leren.  En dat ze op die manier ervaren hoe het werkt. Althans dat is de opzet. Het mislukt ook wel eens. Zo zaten we ooit eens met honderdentwintig leerlingen in een verkeerde trein. Of een keer midden in de nacht, na een avontuur in een maisdoolhof, met veel te weinig leraren.  Waardoor we met een sliert van meer dan honderd leerlingen door het nachtelijk duister fietsten met alleen een docent voorop en ééntje achterop. Daar hebben wij dan weer van geleerd.

Wat me telkens raakt is het vertrouwen dat we krijgen van onze jongens en meiden. Ik heb het wel eens aan een zaal ouders verteld met het volgende voorbeeld: 'Als ik morgen met de klas richting snelweg fiets, en zeg dat we naar Den Haag gaan, dan volgen ze me.  Stel dat we de snelweg op gaan, twee aan twee, over de vluchtstrook; ze zouden het doen.
Hooguit een keer roepen "Wel druk hier meneer" of "Hey! pas op!" tegen een vrachtwagenchauffeur die wat dicht passeert. Maar ze zouden volgen".



Keer op keer blij dat ik bij kan dragen aan het proces dat van mooie mensen, bewuste burgers maakt.  Die keuzes maken en betekenisvol durven te leven.

Nee dat halen we niet altijd. Bij lange na niet. Maar zolang mijn leerling met mij de weg op wil, zal ik hem niet alleen de snelweg, inclusief vluchtstrook, leren gebruiken. Dan wil ik zelfs de vangrail voor hem zijn.








vrijdag 19 januari 2018

Leerling


Hij was ten einde raad,
wist het niet meer,
stuurde me een mail en
sprak zijn zorgen uit.

De aandoenlijke oprechtheid,
die van de haperende
interpunctie spatte,
ontroerde me.

Waar wij grote mensen
zo snel verzanden.
Soms in kleinzieligheid
veroordeeld stranden.

Daar verrees hij,
zijn leraar ver vooruit.
In alle kwetsbaarheid
was leerling meester.

















donderdag 11 januari 2018

Puinhoop

'Vmbo loopt leeg', kopt een artikel in een landelijk dagblad. Dit triggert mij. Klinkt namelijk als iets dat ons overkomt. Zoals een onverwachte onweersbui bij heldere hemel.
In genoemd artikel wordt de schuld bij het systeem neergelegd. Waarin cito's en adviezen van basisschoolleerkrachten ondergeschikt zijn aan wensen van de ouders. We vergeten dat wij dit zelf doen.
Als we een beetje zelfrespect hebben, bepalen we als school wie waar komt. Natuurlijk in overleg met ouders en leerlingen, maar wel als eindverantwoordelijke voor wat we aanbieden.
Beetje zoals de bank dat doet bij het al dan niet accepteren van een aanvraag voor een hypotheek. Zeg nou zelf, ik zou ook wel in Paleis Soestdijk willen wonen, nou ja, als de renovatie klaar is dan. Mooie grote keuken. Genoeg badkamers om niet in de file te hoeven staan op mijn eigen overloop 's morgens. Leuk hardloopgebied rondom en zelfs in het tuintje voor en achter het paleis.
Mijn wil en wensen, hoe goedbedoeld ook, zijn dan toch echt ondergeschikt aan mijn loonstrookje. Omdat die bank daar verstand van heeft. Die ziet aankomen dat er in de toekomst een probleem ontstaat als ik met mijn docenteninkomen een hypotheek van miljoenen ga afsluiten.
Waarom doen we dit wel met stom geld en een hoop bakstenen? En niet met de toekomst van onze samenleving?
Waarom geen toelatingseisen voor het vmbo? Waarom is het nog steeds een soort van verzamelplaats voor wat niet naar havo of vwo kan?
Misschien tijd om andersom te gaan denken.
Misschien kijken of iemand geschikt is om eventueel later huizen te kunnen bouwen, straten te kunnen aanleggen, mensen te verzorgen. Kortom; de aarde leefbaar te houden. Wat daar niet voor geschikt is kan dan naar de havo of het vwo. 

Langzamerhand zijn we toch kien genoeg om te weten dat we er met alleen denkers niet komen? Dat we als maatschappij staan te springen om doeners. Mensen die de handen uit de mouwen steken.
Ik werk op een vmbo-school. Mooie school, fijne leerlingen, gave collega's en prima directie. Toch bestaat het dat een bouwproject dat geraamd is op een half jaar, uitloopt met een extra half jaar. Verdubbeling van de bouwtijd. En nog is het niet af. Er zitten zelfs klassen thuis op dit moment.
Nee, ik wil mijn eigen school niet afkraken. Hoe arrogant het ook klinkt, we zijn een hele goede school(langs welke meetlat je ons ook legt). Toch denk ik wel: als dit bij ons al gebeurt, hoe gaat dit dan op andere plekken?
Wat me opviel is dat er meer vergaderd is dan dat er stenen gestapeld zijn. Er waren weken bij dat ik meer struikelde over mensen die met een laptop in de hand door het gebouw liepen, dan dat mijn uitzicht belemmerd werd door bouwvakkers. Soms compleet lege bouwputten. En ja, ik weet ook wel dat er gepland en gecalculeerd moet worden. Maar zoals gezegd kwam het met die planning niet erg goed. En wat dat calculeren betreft; ergens heb ik het flauwe vermoeden dat er nog wel een keer een blog inzit over het overschrijden van budgetten. 

Een beetje vertraging is niet erg. Maar een verdubbeling van geraamde bouwtijd? En dan nog uitlopen? Ik hoop niet dat de verantwoordelijke daarvoor op het vmbo heeft gezeten. Zou ik hem laten afstromen naar het vwo. Misschien kan hij via die route iets theoretisch gaan doen. 
Maar graag afblijven van mijn gebouw, waar ik al dagen zonder leerlingen zit. En ik heb ze gemist. Zij zijn degene die van een hoop stenen een paleis kunnen maken.

woensdag 3 januari 2018

Stil begraven

Winterstorm rondom het nu nog lege graf.
De natte hemel loeit en stormt en barst.
Alles dat bewegen kan dat schuurt of knarst.
Laatste blaadje rukt van 't boompje af.

In de hal ontmoet ik nog wat jaargenoten
We fluist’ren samen, maken nog wat zinnen
Schuifelen dan de doodgestilde aula binnen
Een mist van rouw door traan omsloten

Dan komt de zwartgelakte kist naar voren
Omringd door die haar toebehoorden.
Kaarsen, foto’s, films, muziek en woorden
Haar twintig jaren zijn te horen.

Dan klinkt het door de wind verwaaide lied
Naast open graf in koude grond.
Stapel rouwomrande rozen in zijn mond.
Ballon omhoog, kist omlaag, hier blijft verdriet.