Modder gooien

Twee maanden geleden nam ik me voor om te stoppen met denken. Schreef toen mijn 'Denkstop'. Nam me voor om meer te doen en minder te denken. Dag na dag. Geen uren meer verspillen aan lange-termijnvisies. Doen wat voor je voeten komt. Eerlijk is eerlijk, het is gelukt. Nou ja, gedeeltelijk. 
Tot deze week. Er kwamen twee berichten langs die me in een denkversnelling brachten. Soort terugval in oud gedrag zeg maar.
In de eerste plaats kwam ik een bericht tegen over een commissie die onderzoek heeft gedaan naar de handelswijze van een vroegere kerkenraad in de jaren tachtig.  Een half jaar geleden kwam er namelijk een misbruikzaak uit die tijd opnieuw in het nieuws. Het gaat me niet om de zaak zelf. Natuurlijk is die verschrikkelijk, zoals alles op het gebied van misbruik. Maar nu gaat het om degenen die om de slachtoffers en dader heen stonden. Zie nog de krantenkoppen (zowel de papieren als de digitale versies) voor me. Allerlei beschuldigingen werden geuit. Namen werden genoemd, verdachtmakingen uitgesproken. Uitspraken over een vermeend toedekken werden gedaan. Nu, een half jaar later, blijkt dat de mensen die er toen bij betrokken waren, alles gedaan hebben wat van hen verwacht mocht worden. Dit na een onderzoek door professionals. Waarin psychologen en rechercheurs participeerden. Eindconclusie is dat mensen die er toen bij betrokken waren, goed gehandeld hebben. En de verontwaardigde media? Die zwijgen. De woedende reporters van toen? Geen reactie. De zelfbenoemde crime-fighters (vooral degene die het gemunt hebben op misstanden in de  kerk)? Niets.


Nogmaals het gaat me niet om het misbruik dat heeft plaatsgevonden. Dat was en blijft verschrikkelijk. Dat dit binnen een bepaalde kerkelijke context gebeurde maakt het nog erger. Ook beweer ik niet dat er altijd juist is opgetreden door kerken. Het gaat mij nu om dit geval. En hoe we omgaan met mensen die vaak tot de knieën in de modder naast slachtoffers en ook daders staan. Ter goeder trouw en met de juiste intenties. Waarover in eerste instantie wat geroepen wordt en vervolgens als blijkt dat hen niets te verwijten valt, zwijgen we.
Nog een ander bericht viel me op. Begin van deze week was het nieuws dat een advocaat bezig is familie van slachtoffers van een schietpartij te ronselen.  Bij deze schietpartij  vielen doden en gewonden. Heel Nederland hield de adem in. Achteraf bleek dat de dader een eenling was. Iemand die gestoord was. Nota bene lid van een schietvereniging. Alom verontwaardiging. Diverse onderzoeken hebben er plaatsgevonden. Alles is op de kop gezet. Het gezin, de schietclub, de politie, alles binnenste buiten gekeerd. En nee, ik doe niets af van het drama. Verschrikkelijk, wat een lijden. De dader pleegde zelfmoord. De wereld met heel veel vragen achterlatend. 
Nu de advocatenactie. Ouders aanklagen. Zij hadden dit moeten voorkomen. In ieder geval anders moeten handelen. Verwijtbaar gedrag.
Nee, ik zeg niet dat alles goed gegaan is. Of dat er altijd de juiste keuzes gemaakt zijn. Met de kennis van nu kun je daar best iets van vinden. Geen hogere wiskunde voor nodig om te voelen dat deze mensen zich de rest van hun leven zullen afvragen waar het fout gegaan is. Wat anders gemoeten had. Daar hebben zij geen rechtszaak voor nodig. De nabestaanden van slachtoffers misschien wel, dacht ik even. Tot ik bedacht, dat schadevergoeding inhoudt dat iets van de schade weer goed wordt. Onmogelijk, denk ik in dit geval. Hoe dan ook hebben deze ouders, ongevraagd en ongewild, al levenslang. Ook zonder rechter. Daar is geen advocaat voor nodig die hier een verdienmodel in ziet.
Wat me misschien het meest raakte, was dat ik een blog las van iemand die zich hier terecht over opwond. Iemand die volgens mij niet tot onze achterban behoort. Geen lid van de Bible-belt zeg maar. Uit dat milieu kwam de dader wel. En zijn familie.

Waarom zwijgen wij? Is het een soort van overgebleven calvinistisch schuldgevoel? Iets van je kruis moeten dragen? Of is het meer? Angst om ergens in te roeren waar nare randjes aan zitten? Omdat we besmeurd kunnen worden?
Nou laat ik dit zeggen: Kruis dragen doen we allemaal. Soms moet je onrecht gewoon dragen. Deze wereld is niet perfect.  Maar er is ook onrecht waar we ons tegen mogen verdedigen. Misschien wel in de aanval. De rijen sluiten en onze heilige toorn laten zien. Al was het maar om de last van eenzame kruisdragers wat te verlichten.
En als we bang zijn voor gevolgen? Om zelf in aanraking te komen met wat modder? Dan wordt het tijd om ons troontje te verlaten en ons gewoon tussen aardse mensen te begeven. Modder is een aards product. Waar je soms hele mooie klei onder aantreft. Nog dieper tref je metalen aan.  Kun je prachtige kunstwerken van maken.